* Leg.: Burgund. Rom.; 38,1 "si quis ... nullo metu aut imperio ad pacta venire conpellitur, sed libera voluntate pactum inisse cognuscitur {eqs.}"
* Leg.: Burgund. Rom.; 38,1 "si quis ... nullo metu aut imperio ad pacta venire conpellitur,
sed libera voluntate pactum inisse cognuscitur {eqs.}"
* Ionas: Bob. Columb.; 1,17; p. 185,9 "quae {sc. ferae} ad imperium eius statim veniebant"
* Ionas: Bob. Columb.; 1,17; p. 185,9 "quae {sc. ferae} ad imperium eius statim veniebant"
* Lex: Baiuv.; 1,10 "hoc {sc. lex} per inperium regis vel iudicis fiat"
* Lex: Baiuv.; 1,10 "hoc {sc. lex} per inperium regis vel iudicis fiat"
* Arbeo: Emm.; 16 p. 49,17 "ex imperio principis ... in ospiti sui scuriam ... deductus est"
* Arbeo: Emm.; 16 p. 49,17 "ex imperio principis ... in ospiti sui scuriam ... deductus est"
{episcopus} {persaepe} {v. et {=> p. 1407, 57|URL}}
{episcopus} {persaepe} {v. et {=> p. 1407, 57|URL}}
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
LATEINISCH voluntas, arbitrium
LATEINISCH voluntas, arbitrium
DEUTSCH Wille, (willkürlicher) Beschluss
DEUTSCH Wille, (willkürlicher) Beschluss
* Vita: Euch. Val. Mat.; 22 "quamvis esset Maternus magnae vir auctoritatis ..., nihil tamen ex proprio imperio quasi libera utens potestate exercuit"
* Vita: Euch. Val. Mat.; 22 "quamvis esset Maternus magnae vir auctoritatis ...,
nihil tamen ex proprio imperio quasi libera utens potestate exercuit"
UNTER_BEDEUTUNG in imag. vel translate:
UNTER_BEDEUTUNG in imag. vel translate:
* Petr. Dam.: epist.; 10 p. 131,10 "qui {lapides intus calidi} eatenus erant frigidi, post nostri (sc. aquae) tactus imperium ad calorem pristinum sunt redacti"
* Petr. Dam.: epist.; 10 p. 131,10 "qui {lapides intus calidi} eatenus erant frigidi,
post nostri (sc. aquae) tactus imperium ad calorem pristinum sunt redacti"
BEDEUTUNG
BEDEUTUNG
...
@@ -58,7 +61,8 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -58,7 +61,8 @@ BEDEUTUNG
UNTER_BEDEUTUNG proprie:
UNTER_BEDEUTUNG proprie:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG in univ.:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG in univ.:
* Alfan.: premn. phys. prol.; 4 p. 1 "semet ipsum ... iuste privat imperio, quisquis nec se cognoscit nec ea, quibus imperat".
* Alfan.: premn. phys. prol.; 4 p. 1 "semet ipsum ... iuste privat imperio,
quisquis nec se cognoscit nec ea, quibus imperat".
* Epist.: Worm.; I 34 p. 63,1 "in maximo imperio minima est licentia {v. notam ed.}".
* Epist.: Worm.; I 34 p. 63,1 "in maximo imperio minima est licentia {v. notam ed.}".
* Trad.: Reichersb.; 44 "Penno habebat germanum ... sub inperio et servitio adhuc domini Paldmari".
* Trad.: Reichersb.; 44 "Penno habebat germanum ... sub inperio et servitio adhuc domini Paldmari".
* Otto: Frising. gest.; 2,29 p. 135,15 "orbis imperium affectas {sc. Fridericus}".
* Otto: Frising. gest.; 2,29 p. 135,15 "orbis imperium affectas {sc. Fridericus}".
...
@@ -68,12 +72,16 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -68,12 +72,16 @@ BEDEUTUNG
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG imperatorum {regum, ducum : {=> v. ibi. al.|imperator77m_4}}:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG imperatorum {regum, ducum : {=> v. ibi. al.|imperator77m_4}}:
UUU_BEDEUTUNG usu communi:
UUU_BEDEUTUNG usu communi:
* Willib.: Bonif.; 5 p. 24,1 "cum ... Carli ... ducis ... super Fresones roboratum esset imperium {eqs.}"
* Willib.: Bonif.; 5 p. 24,1 "cum ... Carli ... ducis ... super Fresones roboratum
esset imperium {eqs.}"
* Einh.: Karol.; 1 p. 3,7 "ad quos (maiores domus) summa imperii pertinebat."
* Einh.: Karol.; 1 p. 3,7 "ad quos (maiores domus) summa imperii pertinebat."
* Albert. Mett.: div. temp.; 1,1 "cuius (Wicmanni) maiores magnam partem Germanie et maxime circa littora Oceani imperio {imperia var. l.} tenebant."
* Albert. Mett.: div. temp.; 1,1 "cuius (Wicmanni) maiores magnam partem Germanie
et maxime circa littora Oceani imperio {imperia var. l.} tenebant."
* Dipl.: Conr. II.; 64 p. 78,17 "Chõnradus ... ad imperium designatus Romanorum."
* Dipl.: Conr. II.; 64 p. 78,17 "Chõnradus ... ad imperium designatus Romanorum."
* Const.: imp. II; 423,10 p. 557,43 "si rex ... in imperatorem electus ... ad imperium transire voluerit {eqs.}" {persaepe} {v. et {=> p. 1395, 32|URL}}.
* Const.: imp. II; 423,10 p. 557,43 "si rex ... in imperatorem electus ... ad imperium
* Alcuin.: epist. 129; p. 191,22 "a vobis {sc. Cantuariensibus} imperii {@imperator39m_1}{imperi S1} potestas prima processit, et fidei catholicae origo exorta est."
transire voluerit {eqs.}" {persaepe} {v. et {=> p. 1395, 32|URL}}.
* Alcuin.: epist. 129; p. 191,22 "a vobis {sc. Cantuariensibus} imperii
{@imperator39m_1}{imperi S1} potestas prima processit, et fidei catholicae origo exorta est."
UUU_BEDEUTUNG in indicatione temporis:
UUU_BEDEUTUNG in indicatione temporis:
* Cod.: Lauresh.; 290 (a. 767) "anno xv imperii domni nostri Pippini regis"
* Cod.: Lauresh.; 290 (a. 767) "anno xv imperii domni nostri Pippini regis"
...
@@ -83,52 +91,67 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -83,52 +91,67 @@ BEDEUTUNG
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG populorum, civitatum:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG populorum, civitatum:
* Willib.: Bonif.; 4 p. 16,17 "quae {ecclesiae} Franchorum prius in Fresia subiectae erant imperio."
* Willib.: Bonif.; 4 p. 16,17 "quae {ecclesiae} Franchorum prius in Fresia subiectae erant imperio."
* Annal.: Xant.; a. 796 "Huni cum omnibus finibus ad se pertinentibus domni regis dicioni et Francorum imperio se subdiderunt."
* Annal.: Xant.; a. 796 "Huni cum omnibus finibus ad se pertinentibus domni regis dicioni
et Francorum imperio se subdiderunt."
* Adam: gest.; 4,16 p. 244,1 "sunt et aliae {insulae} interius, quae subiacent imperio Sueonum."
* Adam: gest.; 4,16 p. 244,1 "sunt et aliae {insulae} interius, quae subiacent imperio Sueonum."
* Otto Frising.: gest.; 2,13 p. 116,20 "vix ... aliquis ... vir magnus ... inveniri queat, qui civitatis suae non sequatur imperium";
* Otto Frising.: gest.; 2,13 p. 116,20 "vix ... aliquis ... vir magnus ... inveniri queat,
2,16 p. 118,28 "qui {marchio} pene solus ex Italiae baronibus civitatum effugere potuit imperium".
qui civitatis suae non sequatur imperium";
2,16 p. 118,28 "qui {marchio} pene solus ex Italiae baronibus civitatum effugere potuit imperium".
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG praelatorum ecclesiae:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG praelatorum ecclesiae:
* Willib.: Bonif.; 5 p. 19,3 "ut patris cuiuslibet spiritalis se subiungerent fratres imperio."
* Willib.: Bonif.; 5 p. 19,3 "ut patris cuiuslibet spiritalis se subiungerent fratres imperio."
* Agius: vita Hath.; 3 "si ... sub abbatissae imperio eis {familiaribus} interesse mereretur."
* Agius: vita Hath.; 3 "si ... sub abbatissae imperio eis {familiaribus} interesse mereretur."
* Vita: Liutw.; 10 "sub abbatis sui imperio se humiliavit."
* Vita: Liutw.; 10 "sub abbatis sui imperio se humiliavit."
* Trad.: Weihenst.; 193 "ita ut ... sub fratris lege et nomine sub abbatis imperio Deo militaret Pero."
* Trad.: Weihenst.; 193 "ita ut ... sub fratris lege et nomine sub abbatis imperio Deo militaret Pero."
* Chart.: Mog.; A I 2^b p. 2,34 (spur.) "possessores ... areole ... tantum abbatisse et congregationis usui, obsequio, imperio se parere cognoscant." {al}
* Chart.: Mog.; A I 2^b p. 2,34 (spur.) "possessores ... areole ... tantum abbatisse et congregationis
usui, obsequio, imperio se parere cognoscant." {al}
DEUTSCH sog. hohe und niedrige Gerichtsbarkeit {de re v. HRG II. p. 333sq.}
DEUTSCH sog. hohe und niedrige Gerichtsbarkeit {de re v. HRG II. p. 333sq.}
* Dipl.: Otton. I.; 465 p. 637,18 (spur. s. XII.) "abbatibus ... concedimus merum et mistum imperium in iam dicto comitatu."
* Dipl.: Otton. I.; 465 p. 637,18 (spur. s. XII.) "abbatibus ... concedimus merum et mistum
* Chart.: Stir. III; 30 p. 84,25 "concedentes {sc. imperator} ei {comiti} merum et mistum imperium."
imperium in iam dicto comitatu."
* Innoc.: IV.; registr. B 318 p. 288,35 "comitatum ... tibi {sc. Manfredo} ... in concambium duximus concedendum ... cum honoribus, dignitatibus et hiis, que ad merum et mixtum imperium pertinent."
* Chart.: Stir. III; 30 p. 84,25 "concedentes {sc. imperator} ei {comiti} merum et mistum
* Chart.: Helv.; arb. 135 p. 209,1 "dicebat Williermus praedictas dominas habere me-rum et mixtum imperium et omnimodam iurisdictionem in dicto monasterio."
imperium."
* Innoc.: IV.; registr. B 318 p. 288,35 "comitatum ... tibi {sc. Manfredo} ...
in concambium duximus concedendum ... cum honoribus, dignitatibus et hiis,
que ad merum et mixtum imperium pertinent."
* Chart.: Helv.; arb. 135 p. 209,1 "dicebat Williermus praedictas dominas habere
merum et mixtum imperium et omnimodam iurisdictionem in dicto monasterio."
UNTER_BEDEUTUNG in imag. vel translate:
UNTER_BEDEUTUNG in imag. vel translate:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG in univ.:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG in univ.:
* Alcuin.: carm.; 30,2,6 "regit pupilla oculi imperio vivacis corporis actus."
* Alcuin.: carm.; 30,2,6 "regit pupilla oculi imperio vivacis corporis actus."
* Theod. Trev.: transl. Celsi; 9 "adeo ... virtutum paedagoga, caritas, in eius pectore vigorabili imperio sceptrum obtinuit, quatenus {eqs.}"
* Theod. Trev.: transl. Celsi; 9 "adeo ... virtutum paedagoga, caritas, in eius pectore
* Carm.: var. Walther; 1,70,2 "quibus {zonis orbis} duo sat expresse patescunt imperia : mee {sc. hiemis} due terminales, tua {sc. aestatis} sola media."
vigorabili imperio sceptrum obtinuit, quatenus {eqs.}"
* Anon.: mus. plan. Coussemaker; p. 488b "tetra reges maximum huius {sc. harmoniae} tenent imperium. al."
* Carm.: var. Walther; 1,70,2 "quibus {zonis orbis} duo sat expresse patescunt
imperia : mee {sc. hiemis} due terminales, tua {sc. aestatis} sola media."
* Anon.: mus. plan. Coussemaker; p. 488b "tetra reges maximum huius {sc. harmoniae}
tenent imperium. al."
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG Dei:
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG Dei:
* Mirac.: Gertr.; I 11 p. 471,13 "cui (Domino) est honor, virtus et {@imperator37m_1}hymperium et gloria in secula seculorum."
* Mirac.: Gertr.; I 11 p. 471,13 "cui (Domino) est honor, virtus et {@imperator37m_1}
* Hugeb.: Wynneb.; 13 p. 117,44 "Deo gratas gero, cuius ... imperio nutata fundantur tota etheria, terrestrea, aequorea."
hymperium et gloria in secula seculorum."
* Hugeb.: Wynneb.; 13 p. 117,44 "Deo gratas gero, cuius ... imperio nutata fundantur
* Widuk.: gest.; 2,24 "rex ... ea turbatione tanta constantia ac imperio usus est ..., acsi nichil ei difficultatis obviasset."
* Widuk.: gest.; 2,24 "rex ... ea turbatione tanta constantia ac imperio usus est ...,
acsi nichil ei difficultatis obviasset."
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
LATEINISCH de flumine i. q. cursus
LATEINISCH de flumine i. q. cursus
DEUTSCH Lauf
DEUTSCH Lauf
* Meginfr.: Emm.; 5 p. 976^A "cum defluentis Histri fluminis imperium sequeretur Emmerammus {eqs.}"
* Meginfr.: Emm.; 5 p. 976^A "cum defluentis Histri fluminis imperium sequeretur
Emmerammus {eqs.}"
UNTER_BEDEUTUNG meton.:
UNTER_BEDEUTUNG meton.:
...
@@ -142,9 +165,11 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -142,9 +165,11 @@ BEDEUTUNG
* Widuk.: gest.; 1,28 "Hluthowico ... usque ad fines Illirici ... et terminos Danorum imperium erat."
* Widuk.: gest.; 1,28 "Hluthowico ... usque ad fines Illirici ... et terminos Danorum imperium erat."
* Otto Frising.: gest.;
* Otto Frising.: gest.;
p. 4,26 (epist. Frid. I. imp.)
p. 4,26 (epist. Frid. I. imp.)
"ut ... hostem utriusque {sc. orientalis et occidentalis} imperii Willehelmum potentia virtutis nostrae conterere vellemus.";
"ut ... hostem utriusque {sc. orientalis et occidentalis} imperii Willehelmum
potentia virtutis nostrae conterere vellemus.";
1,24 p. 37,12
1,24 p. 37,12
"Romanorum principem adeunt apocrisiarii imperatoris Constantinopolitani tam confederationis vinculum ... inter duo imperia, Hesperiae videlicet et orientis, renovare cupientes quam {eqs.}" {al}.
"Romanorum principem adeunt apocrisiarii imperatoris Constantinopolitani tam confederationis
vinculum ... inter duo imperia, Hesperiae videlicet et orientis, renovare cupientes quam {eqs.}" {al}.
UUU_BEDEUTUNG
UUU_BEDEUTUNG
de Karolinorum vel Francorum sive sacro Romano(rum) imperio q. d.
de Karolinorum vel Francorum sive sacro Romano(rum) imperio q. d.
...
@@ -152,29 +177,33 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -152,29 +177,33 @@ BEDEUTUNG
UUUU_BEDEUTUNG usu communi:
UUUU_BEDEUTUNG usu communi:
* Alcuin.: epist.; 177 p. 292,27
* Alcuin.: epist.; 177 p. 292,27
"quatenus per vestram prosperitatem {i. Karolum} christianum tueatur imperium."
"quatenus per vestram prosperitatem {i. Karolum} christianum tueatur imperium."
* Dipl.: Karoli M.; 197 p. 265,14 "Karolus ... imperator Romanum gubernans imperium."
* Dipl.: Karoli M.; 197 p. 265,14 "Karolus ... imperator Romanum gubernans imperium."
* Poeta Saxo:; 4,172 "cunctos ... fines imperii servans {sc. augustus}".
* Poeta Saxo:; 4,172 "cunctos ... fines imperii servans {sc. augustus}".
"plures illorum {fratrum Corbeiensium} ... plus iusto contra ius imperii saevientes {eqs.}"
"plures illorum {fratrum Corbeiensium} ... plus iusto contra ius imperii saevientes {eqs.}"
* Dipl.: Frid. I.; 163 "sacro imperio et divae rei publicae consulere dememus."
* Dipl.: Frid. I.; 163 "sacro imperio et divae rei publicae consulere dememus."
* Const.: imp. II; 72 p. 85,22
* Const.: imp. II; 72 p. 85,22
"ut tollatur ... rancoris occasio inter ecclesiam et imperium." {persaepe}.
"ut tollatur ... rancoris occasio inter ecclesiam et imperium." {persaepe}.
* {fort. add.} Conc.: Karol.; A 16^B
* {fort. add.} Conc.: Karol.; A 16^B
"ut ... gentis suae institutiones legum per primatos {@imperator80m_1} inperitos (imperii L) ..., quae repperit diuturna vitiata ..., evelleret {Tassilo dux}."
"ut ... gentis suae institutiones legum per primatos {@imperator80m_1} inperitos (imperii L) ...,
quae repperit diuturna vitiata ..., evelleret {Tassilo dux}."
UUUU_BEDEUTUNG in nomine loci:
UUUU_BEDEUTUNG in nomine loci:
* Dipl.: Heinr. II.; 184
* Dipl.: Heinr. II.; 184
"strata imperialis, que a Summa tendit usque ad villam, que nominatur Pons Imperii."
"strata imperialis, que a Summa tendit usque ad villam, que nominatur Pons Imperii."
UUUU_BEDEUTUNG spectat ad cives:
UUUU_BEDEUTUNG spectat ad cives:
* Otto Frising.: gest.; 1,1 p. 13,7
* Otto Frising.: gest.; 1,1 p. 13,7
"cuius rei novitatem {i. imperatorem a papa excommunicatum esse} eo vehementius indignatione motum suscepit imperium, quo {eqs.}"
"cuius rei novitatem {i. imperatorem a papa excommunicatum esse} eo vehementius indignatione
motum suscepit imperium, quo {eqs.}"
* Annal.: Magd.; a. 1188
* Annal.: Magd.; a. 1188
"episcopus ... in gratiam imperatoris ... se et civitatem suam coram omni imperio dedit; imperator ... in presentia ... tocius imperii ... crucem accepit."
"episcopus ... in gratiam imperatoris ... se et civitatem suam coram omni imperio dedit;
imperator ... in presentia ... tocius imperii ... crucem accepit."
* Arnold. Lub.: chron.; 2,18 p. 138,8
* Arnold. Lub.: chron.; 2,18 p. 138,8
"cum ... imperator propter nimiam superbiam suam non solum Saxonibus, sed etiam sedi apostolice et omni fere imperio exosus fuisset {eqs.}"
"cum ... imperator propter nimiam superbiam suam non solum Saxonibus, sed etiam sedi
apostolice et omni fere imperio exosus fuisset {eqs.}"
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
UNTER_UNTER_BEDEUTUNG
...
@@ -184,20 +213,24 @@ BEDEUTUNG
...
@@ -184,20 +213,24 @@ BEDEUTUNG
UUU_BEDEUTUNG in univ.:
UUU_BEDEUTUNG in univ.:
* Chron.: Fred.; 2,62 p. 86,32 "quare ... veniens de imperio non laeteris {sc. Belisarius}?";
* Chron.: Fred.; 2,62 p. 86,32 "quare ... veniens de imperio non laeteris {sc. Belisarius}?";
3,18 p. 100,18 "Chlotechildis cum ... conperisset adventum Aridio revertentem ab imperio {eqs.}"
3,18 p. 100,18 "Chlotechildis cum ... conperisset adventum Aridio revertentem ab imperio {eqs.}"
* Rhythm.:; 51,9,1 "imperii filia. al."
* Rhythm.:; 51,9,1 "imperii filia. al."
* Ludus: de Antichr.; p. 12^{med.}
* Ludus: de Antichr.; p. 12^{med.}
"eos {legatos} ... dimittens ipsemet {rex Graecorum} ascendet ad imperium cantans : ‘{eqs.}’"
"eos {legatos} ... dimittens ipsemet {rex Graecorum} ascendet ad imperium cantans : ‘{eqs.}’"